Η νέα γενιά μαθητών

Η νέα γενιά μαθητών . Τίς Πταίει;;

Σε μια εποχή γενικότερης κρίσης, κρίσης οικονομικής, κοινωνικής, ηθικής είναι πολύ φυσικό να χαρακτηρίζουν παρόμοιες καταστάσεις και τον εκπαιδευτικό τομέα. Αστάθεια, Σύγχυση, αναστάτωση, αοριστία, έλλειψη σταθερότητας, αυθάδεια, απαξίωση του εκπαιδευτικού θεσμού και των εκπροσώπων του είναι τα νέα δεδομένα. Η απαξίωση και η αδιαφορία είναι καταστάσεις που χαρακτηρίζουν ολοένα και περισσότερους μαθητές. Βλέποντας αυτήν την κατάσταση να λαμβάνει χώρα στην εκπαιδευτική διαδικασία, νιώθει κανείς την ανάγκη να μελετήσει τα γενεσιουργά αίτια του φαινομένου και να προσπαθήσει να αποδώσει ευθύνες ώστε να βρει το αντίδοτο της "νόσου". 

Είναι αλήθεια ότι κανείς δε θα ήθελε να κάνει στροφή στο παρελθόν πρεσβεύοντας την επιστροφή σε κάθε είδους βαρβαρότητα απέναντι στο μαθητικό σύνολο, το οποίο καλούνταν να δηλώνει την υποταγή του στην αυθεντία του δασκάλου ως ένδειξη δήθεν σεβασμού στο πρόσωπό του.Στη σύγχρονη μαθητική τάξη ο συνειδητοποιημένος δάσκαλος είναι ή προσπαθεί να γίνει καθοδηγητής, συνεργάτης, εξασφαλίζεται ένα φιλικό περιβάλλον, μια ήρεμη ατμόσφαιρα, όπου ο δάσκαλος στέκεται αρωγός σε κάθε προσπάθεια του μαθητή να προσαρμοστεί στις απαιτήσεις της κάθε τάξης. 

       Ωστόσο, ενώ εξασφαλίζεται μία δημοκρατική ατμόσφαιρα μέσα στο σχολείο που να  στηρίζει το μαθητή , ωστόσο συχνά οι νέες συνθήκες δε μοιάζουν ευχάριστες. Οι νέες τάξεις έχουν μετατραπεί σε μικρές φυλακές που στερούν την ελευθερία των μαθητών. Ο μαθητές, πολλών ταχυτήτων πια, αντιλαμβάνται διαφορετικά την κατάσταση ο καθένας τους  και έτσι υπάρχουν ποικίλες αντιδράσεις. Ο συνειδητοποιημενος μαθητής, αυτός που έχει στόχους και όνειρα για το προσωπικό του μέλλον και 

αγωνίζεται να τα πραγματοποιήσει νιώθει παγιδευμένος στα "πρέπει" του σύγχρονου εκπαιδευτικού συστήματος. Ο "μέτριος" μαθητής προσπαθεί κατά περιόδους και άλλοτε χάνει τον προσανατολισμό και το στόχο του. Υπάρχουν όμως και οι αδιάφοροι, αυτοί που δεν ξέρουν το λόγο της παρουσίας τους στο σχολικό περιβάλλον, οι γνωστοί παρίες. Η αδιαφορία τους συχνά είναι προκλητική επηρεάζοντας και τη γενικότερη συμπεριφορά τους. 

    Είναι αυτοί που έρχονται συχνά χωρίς βιβλίο, που κοιμούνται την ώρα του μαθήματος, που βγάζουν κραυγές χωρίς λόγο,  που μιλάνε ασταμάτητα ή πετάνε χαρτάκια - και μάλιστα χωρίς να περιμένουν τον καθηγητή να γυρίσει προς τον πίνακα- που παρά τις συνεχείς επιπλήξεις των καθηγητών συνεχίζουν να διαταράσσουν την κοινή ησυχία, που ο εκπαιδευτικός δε μπορεί να τους "επιτεθεί λεκτικά"  ή να επιβληθεί αλλιώς παρά μόνο με το βλέμμα - που πλέον δεν αποτελεί αποτελεσματικό μέσο πρόληψης ανεπιθύμητων συμπεριφορών- ή με την επιβολή ωριαίας αποβολής, μέτρο που πια αφήνει αδιάφορους τους μικρούς ταραξίες οι οποίοι πληθαίνουν όλο και περισσότερο στην αρχή κάθε νέας σχολικής χρονιάς. Είναι αυτοί οι ίδιοι που  κάποιες φορές χρησιμοποιώντας βωμολοχίες αντιδρούν στην επιβολή τιμωρίας . 

      Και είναι οι περισσότεροι από τους παραπάνω που κοιτούν επίμονα ο ένας τον άλλο για να μάθουν  τι ώρα είναι και σε πόση ώρα θα χτυπήσει το κουδούνι για να βγούνε στο διάλειμμα γιατί ίσως κουράστηκαν ή πλήττουν να βρίσκονται μέσα στη φυλακή της τάξης καθημερινά για ένα συνεχές επτάωρο. Για να μην αναφερθούμε στο σύγχρονο φαινόμενο των "τεχνητών" διακοπών που δημιουργούν οι ίδιοι οι μαθητές πίσω από το πρόσχημα της δήθεν διαμαρτυρίας μέσω της κατάληψης. (Ανάγκη και αυτή για διάλειμμα σε ένα σχολικό πρόγραμμα που βρίθει διακοπών και αργιών);

      Και όλες οι παραπάνω παρεπτώσεις μας γενούν το πρώτο ερώτημα: Τα αναλυτικά προγράμματα με βάση τους μαθητές ποιας ταχύτητας σχεδιάζονται; Και οι σύβουλοι παιδαγωγικής τι συμβουλεύουν τους εκπαιδευτικούς να κάνουν, ποιους κανόνες να ακολουθήσουν προκειμένουν να έχουν πειθαρχημένες τις τάξεις τους; Και φυσικά δε μιλάμε για αόριστους κανόνες παιδαγωγικής οι οποίοι δημιουργούνται στο χώρο ενός γραφείου μακριά από τάξεις, αλλά για κανόνες που να έχουν εφαρμοστεί με επιτυχία στις τάξεις. 

      Πλανιέται όμως και ένα δεύτερο ερώτημα εξίσου σημαντικό: ποιος φταίει για αυτήν τη σύγχυση ρόλων μέσα στο σύγχρονο σχολείο; ποιος φταίει που ο σύγχρονος καθηγητής έχει μετατραπεί σε παιδαγωγό που σιγά-σιγά θα έχει ως στόχο  όχι να μεταλαμπαδεύσει γνώσεις, να οξύνει την κρίση τους, να καθοδηγήσει τους μαθητές προς την αλήθεια και να βάλει ένα λιθαράκι στη διαπαιδαγώγησή τους αλλά απλά να παίξει το ρόλο του αστυφύλακα θεωρώντας επιτυχία να έχει μία τάξη όπου θα επικρατεί ηρεμία; Ποιος φταίει για την αυθάδεια ή την αδιαφορία των ολοένα αυξανόμενων μαθητών, την απαξίωση του δασκάλου που αργότερα θα μετατραπεί σε απαξίωση του γενικότερου συστήματος;

      Ψάχνοντας κανείς να βρει την αρχή της δύσκολης αυτής κατάστασης μπορεί να μιλήσει για έλλειψη διαπαιδαγώγησης από το σπίτι, αδιαφορία του κοινωνικού συνόλου απέναντι σε τέτοιες περιπτώσεις, γενικότερη κρίση αξιών, λανθασμένο προσανατολισμό του εκπαιδευτικού συστήματος. Η αλήθεια είναι ότι κανείς δεν έχει το δικαίωμα να κατηγορήσει όλους τους παραπάνω αλλά μπορεί να αναζητά φορείς ευθύνης με σκοπό εντοπίζοντας την "πληγή" που αιμορραγεί να σταματήσει σε πρώτη φάση την αιμορραγία.

       Η νέα γενιά είναι το μέλλον της ανθρωπότητας και οφείλουμε όλοι να την καθοδηγήσουμε σωστά, είτε από τη θέση του γονέα είτε από τη θέση του εκπαιδευτικού είτε από τη θέση της ίδιας της κοινωνίας που δημιουργεί συνθήκες και μέσα σε αυτές διαπλάθει χαρακτήρες. Για να το πετύχουμε όμως αυτό πρέπει να αντιληφθούμε τι κάνουμε λάθος, σε οποιονδήποτε από τους παραπάνω ρόλους κι αν βρισκόμαστε. Και αυτό είναι κάτι που δε χωρά αναβολή!!!