Κυριακή 6 Μαρτίου 2011

Για τη θεατρική παράσταση "Λωξάνδρα"


     Μία ιδιαίτερη θεατρική παράσταση ανεβαίνει τον τελευταίο καιρό στη "νύφη του Θερμαϊκού", η "Λωξάνδρα". Πρόκειται για την ιστορία μιας Μικρασιάτισσας παραδοσιακής γυναίκας, η οποία μετά το θάνατο της αδελφής της πήρε τη θέση της στην πολύτεκνη οικογένειά της, αναθρέφοντας με αυτόν τον τρόπο τέσσερα παδιά και προσφέροντας πολλή αγάπη στο σύζυγό της. Η γνωστή λοιπόν Λωξάνδρα απασχολούσε  το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας της με την προετοιμασία κωνσταντινοπολίτικων εδεσμάτων και οικογενειακών τραπεζιών που φιλοξενούσαν το σύνολο της οικογένειας - τα παιδιά πλέον είχαν μεγαλώσει και είχαν δημιουργήσει τις οικογένειές τους. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στον τρόπο παρασκευής  ορισμένων φαγητών και στη συνέπεια που απαιτείται ώστε να εξασφαλίζεται φαγητό για όλα τα γεύματα της ημέρας ή να τηρηθούν όλες οι λεπτομέρειες όσον αφορά στην ετοιμασία τους. Βέβαια, η τελειομανής Λωξάνδρα βρίσκει πάντα ατέλειες, λάθη και ψεγάδια σε κάποια από τα φαγητά της, περιμένοντας ίσως τη διάψευση των ενστίκτων της και την επιβεβαίωση της εξαίσιας μαγειρικής της ικανότητας, κάτι που φανερά το επιζητούσε και για το οποίο καυχιόταν στη διάκρκεια της ζωής της. Τα χρόνια όμως περνάνε και το σκηνικό συνεχώς αλλάζει. Διάφορες σκηνές διαδέχονται γρήγορα η μία την άλλη, αποκλείοντας έτσι κάθε περιθώριο ανίας, ενώ η ζωντανή μουσική που συνοδεύει όλες τις σκηνές, ξεσηκώνει σε χορό τόσο τα πρόσωπα του έργου όσο και τη διάθεση των θεατών - να τονιστεί ότι το θέατρο είναι σε μόνιμη βάση κατάμεστο από κόσμο και ότι η δυνατότητα παρακολούθησης κάποιας παράστασης απαιτεί προσπάθεια κράτησης θέσεων από καιρό και πολλή...τύχη!!!

Με το πέρασμα των χρόνων συνάπτονται γάμοι, ακολουθούν γέννες αλλά και θάνατοι παιδιών και η Λωξάνδρα πάντα εκεί, η ίδια παραδοσιακή Κωνσταντινοπολίτισσα που δεν παραλείπει να συζητήσει για συνταγές, πικάντικα πιάτα αλλά και για τα μυστικά της ιδιαίτερης τέχνης της. Κι ενώ οι νεκροί έρχονται ως σκέψεις σε όλη τη διάρκεια  της ζωής της και της μιλούν ή της ζητούν το λόγο - όπως στην περίπτωση της αδελφής της- ευτράπελες σκηνές πλασιώνουν το έργο, όπως ο πνευματώδης διάλογος ενός τούρκου πρόξενου με την κυρά Λωξάνδρα στο σπιτικό της αλλά και η προβολή ενός θεάτρου σκιών που δίνει έναν παιχνιδιάρικο τόνο στην ατμόσφαιρα. Από την άλλη, η θλίψη της ζωής παίρνει σάρκα και οστά όχι μόνο από τους συνεχείς θανάτους του στενού της οικογενειακού περιβάλλοντος αλλά και από τη σφαγή των υπηρετών της, ανθρώπων αρμενικής καταγωγής, από τις λάθος επιλογές της κόρης της όσον αφορά στους συντρόφους της- επιλογές που έχουν αντίκτυπο και στη δική της ζωή, αλλά και από το παράλογο της ζωής- παρακολουθεί το θάνατο των παιδιών της  και της εγγονής της, ενώ οι νόμοι  της ζωής στα πλαίσια της καθιερωμένης σειράς θα επέτρεπαν το αντίθετο. Βέβαια, από το έργο δε λείπει και η ιστορική αναφορά σε παράλληλα με τη ζωή της οικογένειας της Λωξάνδρας γεγονότα- το ρωσοτουρκικό θέμα του 1878 και τη στάση της γειτονικής Βουλγαρίας, τη σφαγή των Αρμενίων από τους Τούρκους στα πλαίσια της εκκαθάρισης ξένου στοιχείου από τουρκικά εδάφη, την ανταλλαγή των πληθυσμών, ελληνικών & τουρκικών από Κων/πολη και Ελλάδα αντίστοιχα. Βέβαια η νοικοκυρά, παραδοσιακή μεγείρισσα και φιλάρεσκη πρωταγωνίστρια ελάχιστη σχέση μπορεί να έχει με τα παραπάνω ως σκεπτόμενος πολίτης καθώς η αποκλειστική της έγνοια αφορά στην επιτυχή ολοκλήρωση των καθημερινών γευμάτων της. Έτσι, εμμέσως υποδεικνύεται η θέση  της γυναίκας  εκείνη την εποχή- όπως αυτή υπαγορευόταν από το στενόμυαλο και συντηρητικό πνεύμα της εποχής που ήθελε τις γυναίκες "βασίλισσες της κουζίνας". 

Από την άλλη δε θα πρέπει να παραβλέψουμε  την προσφορά των μικρασιατικών πληθυσμών και την υγιή αφομοίωση ηθών και συνηθειών  τους από το ντόπιο στοιχείο, γεγονός που οδήγησε στον εμπλουτισμό των τοπικών παραδόσεων. Όσον αφορά στο θίασο να πούμε ότι αποτελείται από 21 ηθοποιούς που φαίνεται πραγματικά να ζούνε το ρόλο τους- πέρα από την πρωταγωνίστρια ξεχώρισαν η γυναίκα του πεθαμένου αδελφού της Ελένη, η υπηρέτρια Σουλτάνα και ο σύζυγός της- Λωξάνδρας- αλλά και από ζωντανή ορχήστρα 5 ατόμων - κάτι που δε συνηθίζεται σε θεατρικές παραστάσεις. Οι γρήγοροι διάλογοι σύμφωνα με τις σκηνοθετικές οδηγίες σε συνδυασμό με τη ζωντάνια των ηθοποιών και τη μουσική και χορευτική ατμόσφαιρα αποδυναμώνουν κάθε αίσθημα πλήξης ή κούρασης δεδομένου ότι το έργο διαρκεί 2.5 ώρες, αποδεικνύοντας τον επαγγελματισμό, το ζήλο και τις ψυχικές δυνάμεις των συμμετεχόντων. Ωστόσο, δε θα πρέπει να παραλείψει κανείς να μιλήσει και για το βασιλικό θέατρο, τον επιβλητικό αυτό χώρο όχι τόσο εξωτερικά όσο εσωτερικά. Το ευρύχωρο θέατρο με τον καλό φωτισμό, την ξύλινη επένδυση και τις σταδιακά υπερυψωμένες θέσεις που οδηγούν με αρμονία στο χώρο του εξώστη είναι στοιχεία που ευχαριστούν το θεατή.Ωστόσο, σε αυτό το σημείο θα πρέπει να τονιστεί ότι η ακουστική του θεάτρου σε συνδιασμό με τη χαμηλόφωνη μουσική που συνόδευε το μεγαλύτερο μέρος της παράστασης συχνά δημιουργεί προβλήματα στην κατανόηση των διαλόγων από τους θεατές. Πάντως είναι παρήγορο το γεγονός ότι με τη μείωση των εισιτηρίων και την παροχή δυνατότητας παρακολούθησης της παράστασης και στους οικονομικά ασθενέστερους οι διοργανωτές πέτυχαν την πλήρωση των θέσεών τους δεδομένης της οικονομικής κρίσης που ταλανίζει τον τόπο μας αλλά και τον ευρύτερο κόσμο. Συνιστάται ανεπιφύλακτα να επισκεφθεί την παράσταση όποιος έχει καλλιτεχνικά ενδιαφέροντα αλλά και όποιος δεν έχει.....!!!!Άλλωστε τα πράγματα, οι αντιλήψεις αλλά και το τι μας αρέσει και τι όχι σύχνα διαφοροποιούνται μέσα στο χρόνο!!!

Δεν υπάρχουν σχόλια: