Ιστορία, Α΄  Λυκείου, ένα συμπυκνωμένο αλλά και συμπληρωματικό μάθημα για τον Ιουστινιανό, τη ζωή, το έργο του και το μεγαλύτερο οικοδόμημά του, την Αγία Σοφία

Ιουστινιανός

Συνάδελφοι,

     Το τελευταίο μάθημα που ανήκει στη διδακτέα και εξεταστέα ύλη της ιστορίας της Α΄  λυκείου είναι αυτό που τιτλοφορείται: "Ελληνοχριστιανική Οικουμένη" και αφορά στον Ιουστινιανό, το έργο του, τον ιδεολογικό προσανατολισμό του, το όραμά του για τη βυζαντινή αυτοκρατορία και την προσπάθειά του να αναδείξει το βυζαντινό, γνήσια ελληνοχριστιανικό χαρακτήρα της. Εφόσον, όμως οι πληροφορίες του βιβλίου είναι πολύ λίγες, καλύπτουν βέβαια τη στοχοθεσία της ενότητας αλλά δε φωτίζουν το πρόσωπο του μεγάλου αυτοκράτορα, και με την προϋπόθεση ότι θέλουμε να ενημερώσουμε τους μαθητές για το μεγάλο αυτό ιστορικό πρόσωπο αλλά και να τραβήξουμε το ενδιαφέρον τους, μπορούμε να δουλέψουμε με μία σειρά από βίντεο ή κείμενα στο word και με ένα φύλλο εργασίας, ώστε να γίνει αναζήτηση και αφομοίωση της γνώσης από το μαθητικό δυναμικό.  

Παρακάτω είναι το φύλλο εργασίας με το οποίο θα προσεγγίσουμε την καθεμιά πηγή γνώσης:

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

2.2. Η ελληνοχριστιανική οικουμένη, σελ. 256

Α. Διαβάστε τις δύο πηγές και απαντήστε στις ερωτήσεις:

1.    Ποιο το αρχικό όνομα του Ιουστινιανού, ποια η συγγενική σχέση του με το θρόνο;

………………………………………………………………………………………………

2.    Ποια χρόνια υπήρξε αυτοκράτορας του Βυζαντίου;

Α. 527-537                 β.527-557      γ.527-565

3.    Ποια η σύζυγος που του σημάδεψε τη ζωή και τι γνωρίζετε γι  αυτήν;

………………………………………………………………………………………………

4.    Ποιοι οι στόχοι του στο εσωτερικό της αυτοκρατορίας;

……………………………………………………………………………………………….

5.    Ποιο το μεγάλο του όνειρο;

………………………………………………………………………………………………

6.    Ποιο θρησκευτικό δόγμα πρέσβευε και ποιο ναό δημιούργησε για χάρη του;

……………………………………………………………………………………………….

7.    Πότε πρωτοδημιουργήθηκε ο ναός της Αγίας Σοφίας και ποιοι οι αρχιτέκτονες;

Α. 532                         β. 360             γ. 1453

Α. ανθέμιος & Ισίδωρος      Β. Ικτίνος & Καλλικράτης     γ. Ιππόδαμος

8.    Πόσες φορές καταστράφηκε ο ναός;

Α. Δύο                                    β. μία              γ. καμία

9.    Μέσα σε πόσα χρόνια τον έχτισε ο Ιουστινιανός;

Α. πέντε                      β. δώδεκα      γ. τρία

10. Ποιος ο ρυθμός της Αγίας Σοφίας;

Α. βασιλική με τρούλο          β. απλή βασιλική      γ. εγγεγραμμένος σταυροειδής

11.  Τι αναφώνησε ο Ιουστινιανός μόλις είδε το ναό;

…………………………………………………………………………………………………

12. Ποια επιγραφή υπάρχει σε εξωτερική κρήνη του ναού;

………………………………………………………………………………………………….

Β. παρακολουθήστε το βίντεο για τη στάση του Νίκα και απαντήστε στις ερωτήσεις:

13. Πότε έγινε η στάση του Νίκα;

Α. 502             β. 532             γ.527

14. Ποιοι οι λόγοι για τους οποίους έγινε;

Α. επαχθής φορολογία        β. θρησκευτικός φανατισμός          γ. στρατιωτική αναρχία

15. Ποιες πολιτικές ομάδες αντέδρασαν;

Α. ρεπουμπλικάνοι & συντηρητικοί   β. πράσινοι & βένετοι   γ. πληβείοι & πελάτες

16. Ποια η πρώτη αντίδραση του Ιουστινιανού;

Α. να αντιμετωπίσει την κατάσταση           β. να φύγει

17. Ποιος τον μετέπεισε να παραμείνει;

Α. οι σύμβουλοί του             β. οι υποστηρικτές του         γ. η Θεοδώρα

18. Τι έκανε για να αντιμετωπίσει τη στάση;

………………………………………………………………………………………………

19. Πόσα τα θύματα;

Α. 10000                                β. 30000                                 γ. 100000

20.  Τι είδους εξουσία επιβεβαιώνεται από τον τρόπο που κινείται και κυβερνά;

Α. απόλυτη μοναρχία           β. δημοκρατία                        γ. δυαρχία

Γ. παρακολουθήστε το βίντεο ( από το 1.10) για τον Ιουστινιανό και απαντήστε στις ερωτήσεις

21. Ποιος ο πατέρας της Θεοδώρας;

………………………………………………………………………………………………….

22. Ποιο το επάγγελμά της αρχικά και ποιο έπειτα;

…………………………………………………………………………………………………

23. Ποιος αντέδρασε στο γάμο της με τον Ιουστινιανό;

Α. Ιουστίνος               β. λαός           γ. Ευφημία

24. Ποια η ιδιότητά της δίπλα στον Ιουστινιανό;

Α. σύζυγος                β. συναυτοκράτειρα              γ. μητέρα

25. Τι έκανε για τις εταίρες;

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

26.  Τι έκανε στους συζύγους των απατημένων συζύγων;

Α. τους ευνούχιζε     β. τους συγχωρούσε            γ. επέτρεπε και στις συζύγους να τους απατούν

27.  Σε ποιο χώρο γινόταν η επαφή του αυτοκράτορα με το λαό;

Α. στο παλάτι            στην αγορά                            γ. στον ιππόδρομο

28.  Ποιες οι πολιτικές ομάδες της εποχής;

…………………………………………………………………………………………….

29.  Ποιοι βανδαλισμοί έγιναν κατά τη στάση του Νίκα;

……………………………………………………………………………………………..

Δ. Παρακολουθήστε το βίντεο (πρώτα 12΄ )για την Αγία Σοφία και απαντήστε στις ερωτήσεις:

30. Τι απέγινε η Αγία Σοφία μετά την άλωση της Κων/πόλης το 1453;

Α. μουσείο                 β. ναός           γ. τέμενος μουσουλμανικό

31. Ποιος πρωτοθεμελίωσε την Αγία Σοφία;

Α. Ιουστινιανός         β. Θεοδόσιος             γ. Μ. Κωνσταντίνος

32. Ποιος έκαψε το ναό της Αγίας Σοφίας;

…………………………………………………………………………………………..

33. Πόσοι τεχνίτες εργάστηκαν για την ανοικοδόμηση του ναού και για πόσα χρόνια;

…………………………………………………………………………………………..

34.  Πώς χαρακτηρίζεται ο ναός και τι γινόταν εκεί;

……………………………………………………………………………………………

35. Πόσα ζώα θυσίασαν κατά τα θυρανοίξια του ναού και τι διανεμήθηκε στον πληθυσμό;

…………………………………………………………………………………………………

36. Πόσους ανθρώπους χωρούσε ο ναός;

…………………………………………………………………………………………………..

37. Πού είναι αφιερωμένος ο ναός;

…………………………………………………………………………………………………..

38.  

                                                                                                                

      Αρχικά ξεκινάμε την περιήγηση στη ζωή του με το παρακάτω κείμενο (άσκηση Α).

Κατόπιν, παρακολουθούμε το βίντεο για τη στάση του Νίκα (άσκηση Β).

Στάση του Νίκα

Συνεχίζουμε τη συμπλήρωση του φύλλου εργασίας με το οπτικοακουστικό υλικό που αφορά

Η Θεοδώρα

 στη σύντροφο και συναυτοκράτειρα του Ιουστινιανού, τη Θεοδώρα (άσκηση Γ).

Και ολοκληρώνουμε τη διδακτική μας ενότητα με το βίντεο για το μεγάλο έργο του Ιουστινιανού, την Αγία Σοφία (άσκηση Δ).

Φυσικά, η ενότητα δεν εξαντλείται με όλα τα παραπάνω, αλλά απαιτείται επιστροφή στη διδακτέα ύλη της ενότητας, καθώς υπάρχουν και άλλοι διδακτικοί στόχοι που δεν εξαντλούνται εδώ.