Τετάρτη 8 Ιουλίου 2015

Έωλος ή Αίολος;Τι σημαίνει "ασκός του Αιόλου";

Ασκός του Αιόλου


έωλος =
  1. που ξέμεινε από χθες, ο μιας ημέρας, χθεσινός, παλαιός, ξεπερασμένος, απαρχαιωμένος, προέρχεται από την αρχαία λέξη έως = αυγή
  2.  μη νωπός, μη φρέσκος, αλλοιωμένος. Σε αυτήν την περίπτωση ο όρος χρησιμοποιείται συνεκδοχικά για τρόφιμα που έχουν απομείνει από την προηγούμενη ημέρα, για τρόφιμα μπαγιάτικα, αλλοιωμένα ή που έχουν χάσει τη φρεσκάδα τους.
  3. (μεταφορικά) μπαγιάτικος, παρωχημένος, δεν προκαλεί εντύπωση ή ενδιαφέρον, παλιομοδίτικος π.χ. το αστείο σου πάλιωσε, είναι πια έωλο, δηλαδή είναι τετριμμένο, το έχουμε ακούσει χιλιάδες φορές, παλιοκαιρισμένο

 αίολος = 

Αίολος, θεός των ανέμων


  1. ευκίνητος , ευμετάβλητος (καθώς προέρχεται από το αρχαίο επίθετο αιόλος)
  2. άστατος, δόλιος, πανούργος
  3. αβάσιμος, αστήρικτος, αθεμελίωτος, σαθρός, αναξιόπιστος, χωρίς λογικά ερείσματα, που μπορεί να ανατραπεί, π.χ. σταμάτα πια τα έωλα επιχειρήματα και τις αίολες υποσχέσεις σου, δεν με πείθουν πια. Συνδιάζεται με τον αρχαίο θεό Αίολο (θεός των ανέμων, ευμετάβολος, ορμητικός, ασταθής)
ασκός του Αιόλου = 


πράξη με άσχημες συνέπειες, προκαλεί αναστάτωση

       Η έκφραση συναντάται στον πληθυντικό (ασκοί του Αιόλου), που αν και χρησιμοποιείται ευρέως είναι λανθασμένη αφού ο Αίολος είχε έναν ασκό. Ο θεός των ανέμων Αίολος διατηρούσε τους ανέμους κλεισμένους σε έναν ασκό . Ο ασκός του Αιόλου είναι στοιχείο πλοκής στην Οδύσσεια, καθώς εκεί ο ασκός δόθηκε στον Οδυσσέα, οι ναύτες του όμως, από περιέργεια, τον άνοιξαν για να δουν τι περιείχε και οι άνεμοι ελευθερώθηκαν. Η θαλασσοταραχή προκάλεσε μεγάλες ζημιές στο καράβι του Οδυσσέα και είχε ως αποτέλεσμα να χάσει τον προσανατολισμό του, επιμηκύνοντας το ταξίδι της επιστροφής στηνΙθάκη.
Σήμερα χρησιμοποιείται ο όρος αυτός για πράξεις που έχουν ανεξέλεγκτες συνέπειες. Λέγεται τότε ότι αυτός που προέβη στην πράξη «άνοιξε τον ασκό του Αιόλου».

Σημείωση: σύμφωνα με το Λεξικό Κοινής Νεοελληνικής του Ιδρύματος Τριανταφυλλίδη του Α.Π.Θ.  το λήμμα έωλος αντιστοιχεί στο χαρακτηρισμό επιχειρημάτων, σοφισμάτων που είναι ξεπερασμένα και κατά συνέπεια δεν έχουν ουσιαστικό περιεχόμενο, είναι αβάσιμα.Έτσι, παρατηρούμε ότι υπάρχουν διαφωνίες στις πηγές, καθώς άλλες πηγές θεωρούν λαθεμένη την αντιστοίχιση του λήμματος έωλος με την ερμηνεία αβάσιμος, ερμηνεία που τελικά αντιστοιχεί στο λήμμα αίολος.
Γενικά: έωλος = ξεπερασμένος, παρωχημένος, τετριμμένος / μπαγιάτικος (κυριολεξία)
             αίολος = αβάσιμος, αθεμελίωτος

Βιβλιογραφία
  •  http://www.eduadvisor.gr/index.php/glwssika-more/12210-eolos-kai-aiolos
  • www.google.gr
  • https://neostipoukeitos.wordpress.com/
  • http://lexilogia.gr/
  •  http://www.translatum.gr/forum/index.php?topic=214199.0
  •  https://el.wikipedia.org
  •  Λεξικό Κοινής Νεοελληνικής Ιδρύματος Τριανταφυλλίδη (Α.Π.Θ.)

Δεν υπάρχουν σχόλια: